Ba phương pháp giáo dục của Nhật Bản

1. Mottainai: Đừng lãng phí những điều đáng giá

Cụm từ Mottainai liên quan đến một quan niệm trong Phật giáo về sự hối tiếc của con người khi phung phí hoặc lạm dụng tài nguyên xung quanh và nhắc nhở mỗi người "đừng lãng phí những điều đáng giá".

Chống lại sự lãng phí, khái niệm Mottainai khuyến khích học sinh vận dụng những gì có trong tay hoặc trong khả năng để đạt điều mong muốn. Ví dụ, học sinh Nhật Bản được dạy rằng có thể các em không sở hữu những phương pháp giáo dục tân tiến nhất hoặc không có cuốn sách giáo khoa mới nhất, nhưng bên cạnh các em luôn có giáo sư, giáo viên và bạn bè giỏi giang.

Bên cạnh đó, Mottainai còn dạy học sinh biến suy nghĩ tiêu cực thành ý chí tích cực và vượt qua khó khăn. Chẳng hạn, nếu đạt điểm thấp trong các bài kiểm tra, học sinh Nhật Bản sẽ coi đó là bước đệm để phát triển và nỗ lực hơn nữa chứ không vì thế mà từ bỏ.

2. Ikigai: Lý do cho sự tồn tại

Ikigai (tìm kiếm mục đích sống cho cuộc đời) là triết lý sống nổi tiếng tại Nhật Bản và được áp dụng cả trong môi trường giáo dục.

Theo người Nhật, con người sẽ hạnh phúc nếu nhận ra và theo đuổi mục đích sống của riêng mình. Để theo đuổi mục đích, mỗi người phải tìm thấy câu trả lời cho bốn câu hỏi: Bạn thích làm việc gì nhất?; Xã hội cần gì từ bạn?; Bạn kiếm được thành quả nhờ việc gì? và Bạn giỏi làm việc gì nhất?.

Bằng cách đáp ứng bốn câu hỏi trên, không chỉ hiệu suất học tập tăng lên mà thái độ, cảm xúc của học sinh đối với trường học và giáo dục cũng tốt hơn. Học sinh sẽ tìm ra công việc, định hướng nghề nghiệp phù hợp với bản thân. Phương pháp Ikigai đồng thời nhắc nhở các em nhìn nhận mọi vật nhiều chiều, đánh giá cao những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống thay vì chỉ quan tâm đến vật chất.

Học sinh Nhật Bản. Ảnh: Sean Kong/Unsplash.

3. Kakeibo: Phương pháp lập ngân sách

Giống như Ikigai, Kakeibo (nhật ký thu chi) cũng được cấu thành bởi bốn yếu tố, là phương pháp tiết kiệm và quản lý chi tiêu được học sinh Nhật Bản ưa chuộng. Phương pháp Kakeibo yêu cầu người thực hiện ghi lại thu nhập cố định mỗi tháng để xác định số tiền có sẵn cho việc chi tiêu, từ đó phân nhánh thành các khoản phục vụ đời sống sinh hoạt. Sau đó, bạn phải viết ra một khoản tiền tiết kiệm muốn dành dụm trong tháng, đặt sang một bên với quyết tâm không sử dụng số tiền này vào các chi phí hàng tháng.

Trong tháng, bạn sẽ theo dõi thu chi của mình bằng cách chia số tiền còn lại sau khi dành ra một khoản tiết kiệm vào bốn cột, bao gồm: Sinh hoạt (tiền thực phẩm, dược phẩm, chi phí đi lại), văn hóa (tiền sách, nhạc, phim), tùy chọn (tiền không nhất thiết phải tiêu mỗi tháng như đi chơi với bạn bè, đi mua sắm) và chi phí phụ (tiền dành cho những vấn đề phát sinh không lường trước như sửa xe).

Với học sinh, sinh viên, những người chưa có nhiều kinh nghiệm quản lý tiền bạc, phương pháp Kakeibo giúp các em định hướng và vạch ra lộ trình chi tiêu phù hợp nhằm tiết kiệm tiền ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Tú Anh (Theo SI News)